Irudimenaren Demokraziaren Manifestua
2019
Honako hauek aurkeztu zuten: Jennifer Clement ―PEN International-eko presidentea―; Per Wästberg ―PEN International-eko ohorezko presidentea eta Literaturaren Nobel sariaren batzordeburua―; Eric Lax, Nayantara Sahgal eta Ngugi Wa Thiong’o ―PEN International-eko presidenteordeak―; eta Paul Muldoon ―AEBko PEN Zentroko batzordekidea―. Irudimenaren Demokraziaren Manifestua PEN International-en LXXXV. Kongresuan onetsi zen, Manilan, 2019an.
PEN International-en Gutunaren hasierak dio literaturak ez daukala mugarik. Benetako mugez dihardu, bai eta garrantzi gutxiago ez duten imajinatutakoez ere.
Elkarri entzun, irakurri eta ikastea eragoztea helburu duten garbikeria nazionalaren eta kulturalaren ideien aurka dago PEN International. Zentsura mota maltzurrenetakoa autozentsura da: irudimenaren inguruan eraikitzen dira harresiak, eta, sarritan, erasoen beldurrez altxatzen dira.
Irudimenak munduan duten lekutik harago joatea ahalbidetzen die idazleei eta irakurleei PENen ustez, besteen ideiak barneratzeko. Leku hori espetxea izan da idazle batzuentzat; hor irudimenak barne-askatasuna esan nahi izan du, baita, sarritan, biziraupena ere.
Irudimena aurkikuntzen lurraldea da, norberak sortu ahala jaiotzen baitira ideiak. Metaforan eta similean aurki daitekeen kontraesanaren elkargunean bizi ohi dira pertsonen esperientzia sakonenak.
Ia 100 urte daramatza PENek adierazpen-askatasunaren alde. Irudimen enpatikoaren askatasunean sinesten du halaber, haren alde dihardu PENek, eta aitortzen du askoren istorioak bestek kontatu dituztela eta ez euren ahotsek.
PEN International-ek honako printzipio hauei eusten die:
• Irudimena defendatzen dugu, eta ametsak bezain librea dela sinesten dugu.
• Askok euren istorioak kontatzeko dituzten oztopoak aitortzen ditugu, eta haiei aurre egiten saiatzen gara.
• Irudimena giza esperientzia osoan sartzen dela sinesten dugu, eta uko egiten diogu denbora, leku edo jatorriagatik mugatzeari.
• Badakigu irudimena mugatzeko ahaleginek xenofobia, gorrotoa eta zatiketa ekar ditzaketela.
• Literaturak benetako eta imajinatutako mugak zeharkatzen ditu, eta beti dago unibertsalaren eremuan.